وب 3 چیست؟ web 3.0 به زبان ساده و آینده اینترنت
در این مطلب قرار است که بدانید وب 3 چیست؟ وب 3.0 نسل جدید اینترنت است که قصد دارد به نسخه غیرمتمرکز دنیای مجازی تبدیل شود. در حالی که اکثریت مردم جهان در تلاشند تا راههای جدیدی برای سرمایهگذاری در بلاک چین و ارزهای دیجیتال ابداع کنند، وب 3.0 به عنوان سنگ بنای چیزی بزرگتر از آن چه صنعت فناوری تا به حال تصور میکرده است، ظاهر میشود! آیا Web 3.0 نوع جدیدی از اینترنت است که دنیا را تغییر خواهد داد؟! همراه ما باشید.
منظور از وب 3 چیست؟
وب 3، مرحله بعدی در تکامل اینترنت است. این مرحله جدید اینترنت، پایه و اساس ارزهای دیجیتال و با کمک اکوسیستمهای اینترنت اشیا، ظهور متاورس و ظهور توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) در کنار آن، مبتنی بر تمرکززدایی، منبع باز بودن و استفاده بیشتر برای کاربران خواهد بود. برای درک بهتر Web3، مرور مراحل فعلی و گذشته اینترنت می تواند مفید باشد. بر خلاف وب 2.0 حال حاضر، که در آن پلتفرمها و برنامهها متعلق به نهادهای متمرکز، مانند شرکتهای فناوری بزرگ هستند، پلتفرمها و برنامههای Web 3.0 توسط کاربران توسعه، مالکیت و نگهداری خواهند شد.
بیشتر بخوانید : متاورس چیست
تاریخچه پیدایش وب 3
Web 1.0
اولین نسخه اینترنت، معروف به Web 1.0 در اواخر دهه 1990 وارد شد و شامل مجموعهای از پیوندها و صفحات اصلی بود. در آن زمان وب سایتها تعاملی نبودند. شما نمیتوانستید به جز خواندن مطالب و انتشار محتوای اولیه برای خواندن دیگران، کار بیشتری انجام دهید.
برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال وب 3 می توانید از خدمات ایرانیکارت استفاده کنید.
Web 2.0
Web 2.0 از Web 1.0 تکامل یافت. وب 2 رشد پلتفرم های رسانه های اجتماعی و خدماتی مانند Uber و Venmo و کمابیش همه چیزهایی که امروزه به صورت آنلاین وجود دارد، نشان می دهد. برخی از مردم آن را نسخه «خواندن/نوشتن» اینترنت مینامند. در واقع به کد رایانهای اشاره میکند که به شما امکان میدهد فایلها را باز کرده و ویرایش کنید نه اینکه فقط آنها را مشاهده نمایید. این نسخه از اینترنت به مردم این امکان را میداد که نه تنها از محتوا استفاده کنند بلکه محتوای خود را نیز ایجاد کرده و در وبلاگهایی مانند Tumblr، انجمنهای اینترنتی و بازارهایی مانند Craigslist منتشر کنند. بعدها، ظهور پلتفرمهای رسانههای اجتماعی از جمله فیسبوک، توییتر و اینستاگرام، اشتراکگذاری محتوا را به اوج جدیدی رساند.
پس از مدتی، عموم مردم از نحوه جمع آوری دادههای شخصی آنها توسط غولهای فناوری و استفاده برای ایجاد تبلیغات و کمپینهای بازاریابی مناسب، آگاه شدند. فیس بوک، بارها به دلیل نقض قوانین حفظ حریم خصوصی دادهها مورد توجه قرار گرفته است و در سال 2019 با جریمه 5 میلیارد دلاری روبهرو شد. بسیاری از مردم از نقض قوانینی که شرکتهای بزرگ فناوری انجام داده اند، خسته شده و میخواهند کنترل بیشتری بر دادهها، اطلاعات و محتوای خود داشته باشند. اینجاست که وب 3.0 یا Web 3.0 وارد میشود اما واقعا وب 3 چیست؟ ادامه مطلب را بخوانید.
Web 3.0
در تئوری، Web3 ترکیبی از دو نسخه قبلی اینترنت خواهد بود اما قدرت را از غولهای فناوری و شرکتهای بزرگ میگیرد و آن را به دست مردم بازمیگرداند. در واقع تکرار بعدی اینترنت است که پروتکل های غیرمتمرکز را ترویج میکند و هدف آن کاهش وابستگی به شرکتهای بزرگ فناوری مانند یوتیوب، نتفلیکس و آمازون است.
وب 3.0 _ Web 3.0 را میتوان به عنوان مرحله «خواندن/نوشتن/مالکیت» اینترنت درک کرد. به جای استفاده از پلتفرمهای فناوری رایگان در ازای اطلاعات، کاربران میتوانند در مدیریت و عملکرد پروتکلها شرکت کنند. این بدان معناست که افراد میتوانند به شرکت کنندگان و سهام داران، تبدیل شوند. در وب 3.0 یا Web 3.0، این سهام، توکنها یا ارزهای رمزنگاری شده نامیده میشوند که مالکیت شبکههای غیرمتمرکز به نام بلاک چین را نشان میدهند. اگر به اندازه کافی از این توکنها در اختیار داشته باشید، در شبکه حرفی برای گفتن دارید. دارندگان توکنهای حکومتی میتوانند داراییهای خود را برای رأی دادن به آینده مثلاً یک پروتکل وام دهی غیرمتمرکز، خرج کنند.
Web3 به سایتها و سرویسها اجازه میدهد تا در سراسر شبکههای کامپیوتری غیرمتمرکز وجود داشته باشند و برای اعتبارسنجی دادههای کاربر به فناوری بلاک چین تکیه کنند. افرادی که واقعاً از سایتها و برنامهها استفاده میکنند، در حالت ایدهآل، مالک آنها خواهند بود.
وب ۳ چگونه کار میکند؟
اینترنت در حال تغییر دائمی است و چندین «فاز» متفاوت را به خود دیده است. اولین مرحله اینترنت Web1 بود، زمانی که کاربران عمدتاً برای کسب اطلاعات در وب مرور میکردند. با پیشرفت تکنولوژی و تولد رسانههای اجتماعی، اینترنت از حالت نسبتا ایستا به پویا تبدیل شد. به این ترتیب، تعامل به یک جنبه حیاتی از تجربه وب تبدیل شده که به مردم اجازه میدهد به جای صرف اطلاعات، محتوای خود را بنویسند. این فاز دوم یا Web2 است و ما در حال حاضر اینجا هستیم. اینترنت در حال حاضر دستخوش یک تغییر به سمت فاز سوم یعنی Web3 است. وب 3 عنصر پویایی را حفظ میکند اما در عوض برای تمرکززدایی از وب حرکت میکند. وب 3 نگرانیهای مربوط به تمرکز را از بین میبرد زیرا ما دادهها را در شبکههای بزرگتر پخش میکنیم. با نحوه عملکرد وب ۳، موارد زیر تغییر میکند.
مالکیت داده ها در وب 3: وقتی از پلتفرمی مانند فیس بوک یا یوتیوب استفاده میکنید، دادههای شما توسط این شرکتها جمع آوری و کنترل شده و از آن کسب درآمد میشود. در وب ۳، دادههای شما در کیف پول دیجیتالی شما ذخیره میشود. شما از طریق کیف پول خود به برنامههای وب ۳ متصل خواهید شد و هنگام خروج از سیستم، دادههای شما جایی ذخیره نمیشوند. همچنین، از آنجایی که شما صاحب این دادهها و اطلاعات هستید، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا میخواهید از آن درآمد کسب کنید یا خیر.
هویت: مانند مالکیت داده ها، حریم خصوصی نیز در کیف پول شما تعبیه شده است. در وب ۳، کیف پول شما همان هویت شماست که به هویت واقعی شما مرتبط نمیشود. بنابراین ممکن است کسی بتواند فعالیت کیف پول کسی را ببیند اما نمیداند که مالک این کیف پول کیست.
دموکراسی: در وب ۳، برنامهها توسط سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO) اجرا میشوند. این بدان معناست که به جای یک اداره مرکزی که همه تصمیمها را میگیرد، تصمیمگیریها توسط کاربرانی گرفته میشود که دارای توکنهای حاکمیتی هستند.
به عبارت دیگر، در یک شرکت سنتی، سهامداران در مورد تغییرات رای میدهند که اجرای آن بر عهده مدیر عامل است. در DAO، دارندگان توکن میتوانند در صورت تایید تغییرات، در مورد تغییرات پیشنهادی که از طریق یک قرارداد هوشمند در کد DAO پیادهسازی میشوند، رأی دهند. از آنجایی که DAOها دموکراتیک هستند، همه به کد منبع DAO دسترسی دارند.
بیشتر بخوانید: بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری 2023
مهمترین ویژگیهای وب ۳ چیست؟
- وب ۳ غیرمتمرکز است یعنی به جای اینکه بخشهای وسیعی از اینترنت تحت کنترل و مالکیت نهادهای متمرکز باشد، مالکیت بین سازندگان و کاربران آن توزیع میشود.
- در وب ۳ همه برای شرکت در Web3 به یک اندازه دسترسی دارند و هیچکس مستثنی نمیشود.
- Web ۳ به جای تکیه بر زیرساختهای قدیمی بانکها و پردازشگرهای پرداخت، از ارز دیجیتال برای پرداخت و ارسال پول آنلاین استفاده میکند.
- وب ۳به جای اتکا به اشخاص ثالث، با استفاده از انگیزهها و مکانیسمهای اقتصادی عمل میکند.
- وب ۳.۰ از هوش مصنوعی برای ارائه نتایج صحیح با سرعت بیشتر در زمان واقعی استفاده میکند.
- وب ۳.۰ همچنین به کاربران امکان میدهد از پتانسیل تصاویر و گرافیکهای سه بعدی استفاده کنند.
- یکی دیگر از ویژگیهای حیاتی وب ۳.۰ به عملکرد وب معنایی اشاره دارد. به این معنی است که وب ۳.۰ میتواند از درک معنای کلمات پشتیبانی کند. در نتیجه، ماشینها و انسانها میتوانند به راحتی اطلاعات را در وب ۳.۰ پیدا کرده، به اشتراک بگذارند و تجزیه و تحلیل کنند.
- همچنین حریم خصوصی و امنیت بیشتری در وب ۳.۰ وجود دارد.
تفاوتهای وب ۲.۰ و وب ۳.۰ چیست؟
به صورت کلی تفاوتهای وب ۲.۰ و وب ۳.۰ بر روی حفاظت از دادهها و هویت کاربر متمرکز است. وب ۳.۰ از مکانیسمهای پیشرفته از طریق فناوریهای دفتر کل توزیع شده و رمزگذاری برای ایمن کردن هویت و دادههای کاربر استفاده میکند. در این قسمت برخی از تفاوتهای مهم بین وب ۲ و وب ۳ توضیح داده شده است.
- تعریف
وب ۲.۰ وب اجتماعی مشارکتی یا نسل دوم خدمات اینترنتی است که قابلیت خواندن و نوشتن را امکانپذیر میکند. از سوی دیگر، وب ۳.۰ نسل سوم وب است که بر وب معنایی تمرکز دارد. در واقع بر ایجاد ارتباط و درک بهتر بین کاربران و ماشینها در زیرساختهای غیرمتمرکز تمرکز دارد.
- تمرکز
مورد مهم بعدی در تفاوتهای وب ۲.۰ و وب ۳.۰ تمرکز است. وب ۲.۰ بر روی توانمندسازی کاربران برای تعامل با محتوا در اینترنت تمرکز کرده است اما وب ۳.۰ با تبدیل شدن به یک مشارکت کننده فعال، محتوای دقیقتر را در اینترنت قابل دسترس میکند. همچنین، تمرکز وب ۲.۰ تا حد زیادی بر تجربیات کاربر قرار داده شده است اما وب ۳.۰ با تسهیل اعتماد، امنیت و حفظ حریم خصوصی، تمرکز خود را به سمت توانمندسازی کاربران معطوف نموده است.
- فناوریها
وب ۲.۰ نقش تعیین کنندهای در تقویت توسعه بسیاری از فناوریهای جدید داشته است. برخی از فناوریهای قابل توجهی که زمینه ساز رشد وب ۲.۰ هستند، شامل مواردی مانند AJAX، جاوا اسکریپت، CSS3 و HTML5 است. از طرف دیگر وب ۳.۰ از اجرای فناوریهای نوآورانه پشتیبانی میکند. فناوریهای اصلی زیربنای وب ۳.۰ شامل هوش مصنوعی، وب معنایی و پروتکلهای غیرمتمرکز است.
- انواع برنامههای کاربردی
برخی از نمونههای برنامههای وب ۲.۰ شامل صفحات وب دو طرفه، وبسایتهای ویدیویی، پادکستها و وبلاگهای شخصی است. در مقابل، وب ۳.۰ رشد برنامههای هوشمند را با قابلیتهایی برای استفاده از هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ تقویت میکند. از نمونههای قابل توجه برنامههای وب ۳.۰ میتوان به محیطهای مجازی چند کاربره، پورتالهای سه بعدی و بازیهای یکپارچه اشاره کرد.
- وضعیت دادهها
در وب ۲.۰، شبکه، مالکیت دادهها را در اختیار میگیرد. با این حال، وب ۳.۰ به مالکیت دادهها توسط یک نهاد در کنار اشتراکگذاری دادهها در سراسر شبکه متمرکز است.
- امکانات
وب ۲.۰ امکان تعامل بهتر در کنار معرفی طیف وسیعی از برنامههای کاربردی وب را فراهم میکند. علاوه بر این، بر تبلیغات تعاملی نیز متکی است. از سوی دیگر، وب ۳.۰ بر بازاریابی رفتاری متکی است و عملکردها و برنامههای کاربردی هوشمند و مبتنی بر وب را ارائه میدهد. در واقع، وب ۳.۰ نمایش کاملی از ترکیب بین فناوری وب و دانش ارائه میکند.
در جدول زیر میتوانید به صورت خلاصه این تفاوتها را مشاهده کنید.
وب 3 | وب 2 | ویژگی ها |
توانمندسازی کاربر از طریق امنیت، اعتماد و حفظ حریم خصوصی | برچسب ها و تجربه کاربر نهایی | تمرکز |
وب معنایی، هوش مصنوعی، تکنولوژی های غیرمتمرکز | AJAX و JavaScript | فناوری |
متعلق به یک نهاد است و از طریق شبکه به اشتراک گذاشته می شود. | متعلق به شبکه | وضعیت داده ها |
دارد | ندارد | استفاده از گرافیک سه بعدی |
برنامه های هوشمندی که از هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ استفاده می کنند. | برنامه های وب | نوع برنامه ها |
شخصی | انحمن | منطقه تمرکز |
رفتاری | تعاملی | تبلیغات |
مزایا و معایب وب 3 چیست؟
مزایا:
- وب ۳ به کاربران رسانههای اجتماعی اجازه میدهد تا مالک دادههای خود باشند و پاداش دریافت کنند.
- وب ۳ نرخهای کارمزد پایینتری دارد و سود بیشتری را برای سازندگان رسانههای اجتماعی فراهم میکند.
- تمرکززدایی و DAOها به سازمانهای کارآمدتر با نتایج بهتر منجر میشوند.
- وب ۳ گرافیک و تجربیات کاربری بهتری ارائه میدهد.
- ادغام هوش مصنوعی و وب ۳ به بهبود بهره وری و رشد اقتصادی کمک میکند.
- در وب ۳ بهبود حریم خصوصی را خواهیم داشت.
- وب ۳ فرصتهای شغلی جدیدی ایجاد میکند.
معایب:
- وب ۳ در حال حاضر مشکلات تکنولوژیکی و مشکلات کاربری دارد.
- برخی معتقدند وب ۳ میتواند برای سلامت روان افراد مشکل ساز باشد.
- رمزارزها و پروتکلهای DeFi پولشویی را تسهیل میکنند.
- با وجود رمزگذاری، وب ۳ میتواند حریم خصوصی کاربران را کاهش دهد.
- شیوع کلاهبرداریها و هکهای رمزنگاری
بیشتر بخوانید: چگونه از بازی آنلاین کسب درآمد کنیم؟
آینده وب ۳ چگونه خواهد بود؟
برای تحقق چشمانداز یک وب ۳ غیرمتمرکز، هنوز کارهای زیادی باید انجام شود. همانطور که وب ۲ نیز یک شبه به وجود نیامد. طی ۳۰ سال، از یک اقتصاد اطلاعاتی به یک اقتصاد پلتفرم تبدیل شده است. در حال حاضر هنوز مشخص نیست که این تکامل چگونه ادامه خواهد یافت. پروتکلهای غیرمتمرکز احتمالاً در میان مدت با پلتفرمهای متمرکز همگام خواهند شد و همچنان سهمی از بازار را خواهند داشت. با این حال پروتکلهای مالی غیرمتمرکز در حال حاضر دهها میلیارد دلار سرمایه دارند. اگرچه این در مقایسه با صنعت مالی سنتی کوچک است، اما مرتبط بوده و نشان میدهد رشد وب ۳ همچنان ادامه دارد. به صورت کلی با ادامه بهبود زیرساختهایی که از آن پشتیبانی میکند، آینده وب ۳ روشن به نظر میرسد.
رابطه وب 3 و ارزهای دیجیتال
فناوری بلاک چین پایه و اساس غیرمتمرکز کردن وب را ایجاد کرد و این بخش در حال حاضر شکوفا شده است. علاوه بر این، دو جنبه مهم دیگر وب ۳ عبارتند از dApps و قراردادهای هوشمند.
تمرکز، اصلیترین نگرانی وضعیت فعلی اینترنت است و نقصهایی که از این ساختار سرچشمه میگیرد همان چیزی است که باعث تغییر به سمت وب ۳ میشود. بنابراین وب ۳ قصد دارد یک وب غیرمتمرکز ایجاد کند که در آن دادهها متعلق به شرکتها یا نهادهای متمرکز نباشد، بلکه در بین کاربران آن به اشتراک گذاشته شود.
در هسته اصلی Web3، بلاک چین قرار دارد، همان فناوری که به عنوان پایهای برای ارزهای دیجیتال و NFTها (توکنهای غیرقابل تعویض) قرار میگیرد. به همین دلیل است که وب ۳ را با ارزهای دیجیتال مرتبط میشود. علاوه بر این، بلاک چین یک دفتر کل یا پایگاه داده توزیع شده است که بین شبکهای از گرهها به اشتراک گذاشته شده است. گرهها شبکه را با نگه داشتن یک رکورد تغییرناپذیر از تمام تراکنشها و رویدادهای زنجیره ایمن نگه میدارند. به این ترتیب، فناوری بلاک چین ایده اصلی وب ۳ را امکانپذیر میسازد، که شامل غیرمتمرکز نگه داشتن دادهها میشود. فناوری بلاک چین جریان دادهها را بسیار شفاف میکند زیرا همه اطلاعات در دسترس عموم باقی میمانند. ماهیت شفاف همچنین از سوء استفاده جلوگیری میکند و امکان را برای مثلاً ارتکاب کلاهبرداری محدود میکند.
برترین ارزهای دیجیتال Web3
توکنهای وب 3.0 پروژههای غیرمتمرکزی هستند که از قراردادهای هوشمند و خودکار کردن تراکنشها از طریق اینترنت استفاده میکنند. اکنون که دریافتیم وب تری 3 چیست، در این بخش لیستی از برترین ارزهای دیجیتال وب 3.0 وجود دارد که قصد توسعه فناوری جدید را دارند و سرمایه گذاران میتوانند آنها را خریداری کنند.
Polkadot (DOT)
پولکادات یکی از محبوبترین ارزهای دیجیتال در بازار جهانی است اما سرمایه گذاران ممکن است ندانند که پولکادات در واقع یک پروژه وب 3 است. این شبکه به دلیل مقیاسپذیری شناخته شده و در مقایسه با اتریوم، رتبه بالاتری را در زمینه دریافت هزینههای پایین و ارائه سرعتهای بالا دارد. DOT به دلیل موقعیت بالای خود و افزایش تدریجی ارزش بازار، میتواند به عنوان رهبر بازار و ریاست بخش اینترنت غیرمتمرکز باشد.
خرید اتریوم از صرافی ایرانیکارت
ChainLink (LINK)
Filecoin (FIL)
فایل کوین مانند بایگانی وب 3 است. این یک شبکه ذخیرهسازی غیرمتمرکز، به عنوان یک جایگزین امن برای ذخیرهسازی ابری متمرکز و یک روش غیرفعال برای کسب درآمد عمل میکند. از Filecoin میتوان برای ذخیره تقریباً هر نوع دادهای، اعم از فایلهای صوتی، فیلم، تصاویر ثابت یا متن استفاده کرد. همچنین ادعا میکند که برای ذخیره اطلاعات حساستر مانند اطلاعات و سوابق شرکت خصوصی به اندازه کافی ایمن است.
Helium (HNT)
هلیوم یک شبکه غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین برای دستگاههای IoT است که از شبکه جهانی نقاط اتصال بیسیم کمانرژی، برای پخش دادهها از طریق امواج رادیویی و ضبط در بلاک چین استفاده میکند. این شبکه از الگوریتم جدیدی به نام اجماع اثبات پوشش استفاده میکند تا تأیید کند که هات اسپاتها، پوشش بیسیم قانونی را ارائه میدهند.
BitTorrent (BTT)
بیت تورنت اولین ردیاب تورنت و قویترین شبکه همتا به همتا در جهان است. فایلهای بزرگ به قطعات تقسیم میشوند و به صورت تکه تکه از طریق وب منتقل میشوند و در رایانه گیرنده در یک کل ادغام میشوند. هر کسی که فایل را از شبکه دانلود میکند به طور خودکار بخشی از آن توزیع میشود.
بیشتر بخوانید: شبکه انتقال ارز دیجیتال چیست؟
سخن آخر
در مقاله وب 3 چیست خواندید که وب 3 نشان دهنده نسل بعدی اینترنت است که بر انتقال قدرت از شرکت های بزرگ فناوری به کاربران فردی تمرکز دارد. همچنین با برترین ارزهای دیجیتال وب 3 آشنا شدید که برای سرمایه گذاری در 2022 می توانند مناسب باشند.
اصطلاح «Web3» توسط بنیانگذار پولکادات و یکی از بنیانگذاران اتریوم Gavin Wood در سال ۲۰۱۴ ابداع شد که به «اکوسیستم آنلاین غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین» اشاره دارد.
وب 3درباره مالکیت و کنترل غیرمتمرکز و قرار دادن وب در دست کاربران و جامعه است. متاورس، یک واقعیت دیجیتالی است که کاربران را قادر میسازد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، کسب درآمد کنند و تعامل داشته باشند و مالک آن اهمیتی ندارد.
خیر اما وب 3 در هسته خود از بلاک چین، ارزهای دیجیتال و NFT استفاده میکند تا قدرت را در قالب مالکیت به کاربران بازگرداند.
وب ۳.۰ هنوز در حال تکامل و تعریف است و هنوز کاملا اجرا نشده است.