تفاوت ارز دیجیتال تتر (USDT) و دای (DAI) چیست؟

تتر با نماد USDT و دای با نماد DAI، دو نمونه از محبوب‌ترین استیبل کوین‌های بازار ارز دیجیتال هستند. تتر و دای هر دو با دلار پشتیبانی می‌شوند و قیمت تقریبی هر دو معادل ۱ دلار است اما هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در این مقاله از بلاگ ایرانیکارت، به مقایسه ارز تتر و دای می‌پردازیم.

 معرفی ارز دیجیتال تتر

تتر (USDT)، بزرگ‌ترین استیبل کوین بازار از لحاظ حجم مارکت کپ است که در سال ۲۰۱۴ توسط tether holding راه‌اندازی شد. ارز دیجیتال تتر در ابتدا با نام RealCoin وارد بازار شد اما چند ماه بعد به tether تغییر نام داد. این ارز به دلار آمریکا متصل است و  ۱۰۰ درصد توسط ذخایر دلار پشتیبانی می‌شود. تتر در اصل بر اساس بلاکچین بیت کوین راه‌اندازی شد اما اکنون در بسیاری از بلاکچین‌ها مانند اتریوم، آوالانچ، کاوا، پولکا، TRON، EOS، Algorand و سولانا نیز قابل انتقال است.

از مارس ۲۰۲۴، تتر بعد از بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) سومین ارز دیجیتال بزرگ بازار است که ارزش بازاری حدود به 100 میلیارد دلار دارد. علاوه بر این، در سال ۲۰۲۳ و اوایل ۲۰۲۴ تتر در اکثر صرافی‌های جهان بیشتر حجم معاملات را به خود اختصاص داده بود.

مهم‌ترین ویژگی‌های ارز دیجیتال تتر

تتر مشهورترین استیبل کوین بازار است که بسیاری از افراد و سرمایه‌گذاران به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد آن را حتی به دلار کاغذی ترجیح می‌دهند. تتر اگرچه یک نوع از ارزهای دیجیتال است اما به دلیل ثبات و استحکامی که دارد توانسته نظر کاربران بسیاری را به خود جلب کند. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های ارز دیجیتال تتر عبارت است از:

• اتصال به یک ارز واقعی

ارزش تتر به دلار متصل شده است و توسط آن پشتیبانی می‌شود. این یعنی، به اندازه هر تتر، در ذخایر این ارز یک دلار وجود دارد. اتصال یک ارز دیجیتال به ارزهای سنتی تضمین می‌کند که تتر نوساناتی به شدت سایر ارزهای دیجیتال را تجربه نمی‌کند و قیمتی نسبتا ثابت و معادل یک دلار دارد.

• شفافیت

یکی از ویژگی‌هایی که تتر را بسیار محبوب کرده، شفافیت پروژه آن است. تتر هر روز خلاصه‌ای از ذخایر و عملکرد خود را در وب‌سایت این ارز دیجیتال به روز می‌کند. برای مثال، تتر در ۳ مارس ۲۰۲۴، دارایی ۹۹.۴۵ میلیارد دلار برای USDT را گزارش کرد و گزارش داد که ۸۴.۵۸ درصد از ذخایر خود را به صورت نقد، معادل‌های نقدی، سپرده‌های کوتاه مدت و اوراق تجاری نگهداری می‌کند.

در این گزارش تتر همچنین اعلام کرد ۰.۰۵ درصد از ذخایر خود را در اوراق قرضه شرکتی، ۳.۶۲ درصد در فلزات گرانبها، ۲.۹۱ درصد در بیت کوین، ۴.۹۵ درصد در وام های تضمین شده به نهادهای غیروابسته و ۳.۸۹ درصد در سایر سرمایه گذاری‌ها نگهداری می‌کند.

• ثبات

ارزش ثابتی که استیبل کوین تتر دارد، باعث می‌شود تا خرید و فروش تتر مانند ارزهای فیات در بسیاری از معاملات کاربرد داشته باشد. تتر به گونه‌ای طراحی شده تا کمترین نوسانات را داشته باشد و همواره معادل یک دلار باقی بماند. به کمک تتر، در روزهای پرنوسان بازار سرمایه‌گذاران می‌توانند دارایی خود را از خطرات موجود حفظ کنند.

معرفی ارز دیجیتال دای

دای (DAI)، اولین استیبل کوین غیرمترکز مبتنی بر اتریوم است که توسط میکر پروتکل (Maker Protocol) و سازمان غیرمتمرکز مستقل میکر دائو (MakerDAO)، مدیریت می‌شود. میکر دائو، سازمانی که پشتوانه ارز دیجیتال دای است، در سال 2014 توسط Rune Christensen تأسیس شد و با توسعه پروتکل دائو، استیبل کوین دای را در سال 2017 راه‌اندازی کرد.

ارزش دای متصل به دلار آمریکا شده و قیمت آن تقریبا یک دلار محاسبه می‌شود. البته دای به ازای هر توکن خود یک دلار آمریکا در ذخایر خود نمی‌کند و ارزش خود را به روشی متفاوت، یعنی از طریق بدهی وثیقه‌شده به اتریوم (ETH) انجام می‌دهد. دای از لحاظ مارکت کپ در رتبه ۲۴ بازار ارزهای دیجیتال قرار دارد.

مهم‌ترین ویژگی‌های ارز دیجیتال دای

مهم‌ترین ویژگی ارز دیجیتال دای پیوند نهفته آن با دلار آمریکا است. این ویژگی باعث شده تا دای مانند یک وثیقه باثبات عمل کند و قیمت آن همواره یک دلار باشد. دای هم‌اکنون یکی از پرطرفدارترین استیبل کوین‌های بازار ارزهای دیجیتال و آدرس‌های بیشتری نسبت به تتر دارد. این استیبل کوین همچنین امکان کسب درآمد از طریق سیستم نرخ پس‌انداز دای (DSR) را نیز به کاربران خود ارائه می‌دهد. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های ارز دیجیتال دای عبارت است از:

• غیرمتمرکز بودن

دای توسط یک سازمان مستقل غیرمتمرکز و از طریق یک پروتکل نرم‌افزاری مدیریت می‌شود. در نتیجه، تمام موارد صدور و سوزاندن توکن‌ها توسط قراردادهای هوشمند مبتنی بر اتریوم مدیریت و ثبت می‌شوند. بدین ترتیب کل سیستم را شفاف‌تر و کمتر مستعد فساد خواهد بود. علاوه بر این، روند توسعه نرم‌افزار DAI نیز در این اکوسیستم به روشی دموکراتیک و از طریق رای‌گیری مستقیم توسط شرکت‌کنندگان عادی اکوسیستم اجرا می‌شود.

• ثبات قیمت

دای یک استیبل کوین است و به همین دلیل قیمت نسبتا ثابتی دارد. اگرچه دای به وسیله اتریوم پشتیبانی می‌شود و ثبات قیمت دای از استیبل کوین‌های دیگر کمتر است اما باز هم در مقایسه با ارزهای دیجیتال نوسانات بسیار کمی دارد و می‌تواند به عنوان یک دارایی پایه خرید و فروش شود.

• مقاوم در برابر قوانین

کنترل ارز دیجیتال DAI توسط قراردادهای هوشمند باعث می‌شود هیچ نهاد و دولتی نتواند با وضع کردن قوانین مختلف مانعی برای فعالیت آن ایجاد کند. همچنین این قابلیت باعث شده تا تمامی فعالیت‌های دای شفاف باشد و کسی توانایی سانسور اطلاعات را نداشته باشد.

تفاوت ارز دیجیتال دای و تتر در چیست؟

مقایسه تتر و دای برای انتخاب یک استیبل کوین برای سرمایه‌گذاری بسیار مهم است. تتر یک شرکت نیمه خصوصی و دای یک سازمان غیرمتمرکز و مستقل است که هر دو  به ترتیب USDT و DAI را با دریافت وام های وثیقه از سرمایه گذاران صادر می‌کنند. تتر، USDT را با مبادله آن با وام‌های USD ایجاد می‌کند در حالی که اکوسیستم دای این کار را به روشی متفاوت و از طریق الگوریتم‌های MakerDAO انجام می‌دهد. اما ارز دای و تتر در موارد مهم دیگری نیز با هم تفاوت دارند که عبارتند از:

• پشتوانه

پشتوانه USDT دارایی‌های مالی سنتی مانند پول نقد و اوراق قرضه است. در مقابل، DAI توسط ارزهای دیجیتال دیگر مانند اتر (ETH)، USD Coin، Pax Dollar، Wrapped Bitcoin، Gemini Dollar (GUSD)، Uniswap (UNI) و چند ارز دیجیتال دیگر پشتیبانی می‌شود.

این تفاوت بر نحوه انتشار استیبل کوین‌های جدید و نحوه نقدینگی توکن‌های جدید تأثیر می‌گذارد. در واقع، در حالی که فرآیند تتر برای انتشار توکن‌های جدید هنوز به خوبی شناخته نشده است، MakerDAO از قراردادهای هوشمند برای ضرب DAI جدید استفاده می‌کند و این فرآیند انتشار و تولید را در این اکوسیستم شفاف‌تر می‌کند.

• تمرکز

یکی از بزرگترین تفاوت‌های DAI و USDT درجه متمرکز بودن آن‌ها است. DAI توسط شبکه‌ای از قراردادهای هوشمند و وثیقه‌ها نگهداری می‌شود. در حالی که USDT یک استیبل کوین متمرکز است که مدیریت آن بر عهده یک نهاد واحد، یعنی Tether Limited است. به این معنی که DAI کمتر در معرض خطرات قانون‌گذاری و ریسک قرار دارد، در حالی که USDT به میزان اعتبار و شرکت Tether Limited متکی است.

• وضعیت ذخایر

از آنجا که اطلاعات چندانی درباره ذخایر تتر در دسترس نیست، از سال ۲۰۱۵ به دلیل نبود توضیحات این شرکت برای اثبات حمایت یک به یک از USDT زیر سوال رفته است بنابراین، تتر باید شفافیت بیشتری درمورد ذخایر خود ارائه دهد تا سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بتوانند راحت‌تر به آن اعتماد کنند.

این در حالی است که می‌توان گفت ذخایر دای مشخص است. با این حال، MakerDAO تصمیمات بحث برانگیز در مورد اینکه کدام دارایی می‌تواند به عنوان وثیقه برای DAI استفاده شود، گرفته است. اگر دارایی های خاصی با مشکل مالی مواجه شوند این موضوع می‌تواند دارندگان DAI را با مشکل مواجه کند.

• مارکت کپ و دسترسی پذیری

تتر بزرگترین استیبل کوین از نظر ارزش بازار است، در حالی که DAI در رتبه چهارم استیبل کوین‌ها قرار دارد. این تفاوت به این معنی است که USDT  حضور پررنگ‌تری در بازار دارد و راحت‌تر با سایر ارزهای دیجیتال معامله می‌شود. با این حال، DAI بیشتر در دیفای (DeFi) استفاده می‌شود، زیرا یک استیبل کوین غیرمتمرکز است. از طرف دیگر USDT بیشتر در صرافی های متمرکز و سایر برنامه هایی که نیاز به یک مقدار پایدار دارند، استفاده می‌شود.

• هزینه ها و کارمزد

DAI و USDT هر دو برای تراکنش‌ها و سایر خدمات کارمزد دریافت می‌کنند. با این حال، کارمزدهای DAI به طور کلی بیشتر از USDT است. زیرا DAI یک استیبل کوین غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است. از سوی دیگر، انواع شبکه تتر برای انتقال موجود است و می‌توان تتر را در شبکه‌های ارزان‌تر از اتریوم مانند ترون، بایننس چین، سولانا و… انتقال داد. از این لحاظ کارمزد تراکنش دای بیشتر از کارمزد تتر است.

ارز دیجیتال دای بهتر است یا تتر؟

دای و تتر هر دو استیبل کوین‌های محبوبی هستند که برای حفظ ارزش پایدار و تسهیل تراکنش‌ها طراحی شده‌اند. به طور کلی، کاربرد این دو تفاوت چندانی باهم ندارد و از آنجا که هر دو برای حفظ ارزش دارایی به کار می‌روند پاسخ به این سوال که کدام یک برتر است، ساده نیست. اما برای این که بررسی کنیم کدام ارز دیجیتال بهتر است، می‌توانیم قدری آینده این دو را با هم بررسی کنیم.

به طور کلی، با توجه به این که تتر اطلاعات ناقصی درباره ذخایر خود ارائه کرده و این موضوع می‌تواند مشکلاتی را برای این ارز ایجاد کند، باید بگوییم تا زمانی که تتر اطلاعات شفافی را ارائه نداده، آینده آن نامشخص است. در سال‌های اخیر تتر با چندین چالش حقوقی و نظارتی مواجه شده است که می‌تواند بر اعتماد کاربران تأثیر بگذارد. علاوه بر این، برنامه‌های دولت ایالات متحده برای تنظیم استیبل کوین‌ها با نظارت بیشتر می‌تواند کشتی تتر را غرق کرده یا آن را مجبور به شفاف‌تر شدن کند.

اما از سوی دیگر، DAI MakerDAO نیز در سا‌ل‌های اخیر دستخوش تغییرات قابل توجهی بوده است. موسس این سازمان اعلام کرده قصد دارد DAI را در طول زمان از دلار آمریکا جدا کند و وثیقه DAI به ارزهای دیجیتال دیگر مانند اتریوم انتقال دهد. در حالی که این تغییرات می‌تواند منجر به یک استیبل کوین غیرمتمرکز و متنوع‌تر شود، اما خطرات و عدم قطعیت‌های قابل توجهی را نیز به دنبال دارد.

در مجموع، تتر حتی با وجود مشکلات موجود توانسته به جایگاه بسیار خوبی در بازار ارزهای دیجیتال برسد و محبوبیت زیادی میان معامله‌گران دارد. بنابراین، اگر قصد فعالیت در بازار متمرکز را دارید تتر بهترین استیبل کوین بازار است اما در بازارهای غیرمتمرکز استیبل کوین دای می‌تواند نیازهای شما را برآورده کند.

تتر و دای، دو ستون اصلی بازار استیبل کوین

DAI و USDT هر دو استیبل کوین‌های محبوبی هستند که برای حفظ ارزش پایدار و آسان کردن تراکنش‌ها طراحی شده‌اند. با این حال، این دو به روش‌های مختلف عمل می‌کنند و مزایا و معایب مختلفی دارند. DAI یک استیبل کوین غیرمتمرکز است که توسط شبکه‌ای از قراردادهای هوشمند و وثیقه نگهداری می‌شود، در حالی که USDT یک استیبل کوین متمرکز است و یک نهاد واحد یعنی Tether Limited آن را کنترل می‌کند. به طور کلی هر دو استیبل کوین در حفظ ثبات دارایی به خوبی عمل می‌کنند و می‌توانند گزینه‌های قابل اعتمادی باشند.