اوراکل ارز دیجیتال چیست؟ معرفی پروژه های برتر اوراکل oracle
یکی از چالشبرانگیزترین بخشهای مدیریت هر بلاکچین، مدیریت تقسیم بین دادههای خارج از زنجیره و روی زنجیره است. اوراکل ابزار مفیدی است که ارتباط اطلاعات دنیای واقعی را با فعالیتهای بلاکچین آسانتر میکند. با اوراکلها، کاربران میتوانند استفادههای بی شماری از بلاکچین در زندگی روزمره خود داشته باشند. در ادامه با انواع اوراکل و پروژههای برتر آن آشنا میشوید.
اوراکل ارز دیجیتال چیست؟
اوراکلها (Oracle) بلاکچینها را به سیستمهای خارجی متصل میکنند و به قراردادهای هوشمند اجازه میدهند بسته به ورودیها و خروجیهای دنیای واقعی اجرا شوند. اوراکل راهی برای اتصال به سیستمهای قدیمی موجود، منابع داده و محاسبات پیشرفته به اکوسیستم وب 3.0 میدهد. به عنوان مثال فرض کنید جف و باب مایلند روی نتیجه یک مسابقه شرط بندی کنند. مجموع 80 دلار بهواسطه یک قرارداد هوشمند نگهداری میشود، جف 50 دلار برای تیم X و باب 30 دلار برای تیم Y شرط میبندند. قرارداد هوشمند چگونه میداند که پس از پایان بازی، پول را به جف بدهد یا باب؟ راه حل این است که یک مکانیسم اوراکل برای بازیابی نتایج دقیق رویداد خارج از زنجیره و تحویل ایمن و مطمئن آنها به زنجیره بلوکی مورد نیاز است.
در واقع، اوراکلهای بلاکچین، سیستمهای کامپیوتری هستند که دادههای خارجی را به یک بلاکچین ارسال میکنند. سپس بلاکچین میتواند از این دادهها برای تکمیل خودکار تراکنشها استفاده کند. شبکههای اوراکل غیرمتمرکز (DON) ایجاد قراردادهای هوشمند را امکانپذیر میکنند که در آن کدهای درون زنجیرهای و زیرساختهای خارج از زنجیره برای پشتیبانی از برنامههای غیرمتمرکز پیشرفته (dApps) ترکیب میشوند.
به عبارتی دیگر، اوراکلها یک سرویس شخص ثالث هستند که هم به عنوان یک نوع اتصال و هم به عنوان یک نوع اتوماسیون عمل میکنند. آنها هر نوع داده دنیای واقعی مانند نقل و انتقال اسناد یا قیمت رمزارزها را میگیرند و این دادهها را به بلاکچین منتقل میکنند. سپس بلاکچین میتواند بر اساس این دادهها یک قرارداد هوشمند منعقد کند.
اوراکلها در اشکال مختلفی وجود دارند. آنها هم میتوانند دادهها را به زنجیره بلوکی منتقل کنند و هم میتوانند بر روی سخت افزار و نرم افزار کار کنند. بسیاری از اوراکلها غیرمتمرکز هستند، اما برخی از وظایف دیگر نیز به اوراکلهای متمرکز احتیاج دارند. این باعث میشود اوراکلها ابزاری بسیار منعطفی باشند.
انواع اوراکل در بلاکچین
از آنجایی که اوراکلها کاربردهای بسیار زیادی دارند، بیشتر اوراکلهای بلاکچین کاملاً با یکدیگر متفاوت هستند و معمولاً بر اساس نحوه عملکردشان به انواعی مختلفی تقسیم می شوند.
اوراکل های ورودی و خروجی
همانطور که متوجه شدید، اوراکل یک کانال ارتباطی دو طرفه با بلاکچین ایجاد میکند و داده ها را به داخل و خارج ارسال میکند. اوراکل ورودی، اوراکلی است که اطلاعات دنیای واقعی را روی بلاکچین میآورد. اینها معمولاً مفیدترین نوع اوراکل هستند، زیرا با استفاده از موقعیتهای دنیای واقعی و دادههای خارجی برای تأثیرگذاری بر نحوه عملکرد یک بلاکچین کمک میکنند. یک مثال ملموس از اوراکل ورودی، سفارشات خرید و فروش ارز دیجیتال است. شما تعیین میکنید که اگر دارایی به قیمت مشخصی رسید، خرید صورت گیرد.
اوراکل های خروجی برعکس عمل میکنند. آنها به جای آوردن دادههای خارجی به بلاکچین، دادههای بلاکچین را میگیرند و به سیستم دیگری میفرستند. بسته به نحوه راهاندازی اوراکل، میتوانید به سیستمهای دیگر (مانند شبکه بانکی) دستور دهید تا یک کار را بر اساس اطلاعات بلاکچین انجام دهند.
اوراکل های سخت افزاری و نرم افزاری
اوراکلهای سختافزاری دادهها را از دنیای فیزیکی ارائه میدهند و معمولاً به تنظیمات اضافی و تجهیزات نیاز دارند. اوراکل سخت افزاری از مواردی مانند حسگرهای RFID، اسکنر بارکد، سنسورهای حرکت یا دماسنج استفاده میکند. آنها اطلاعاتی را که این حسگرها جمعآوری میکنند به زنجیره بلوکی منتقل میکنند. این اوراکلها پیچیده هستند، زیرا بهطور مستقیم شرایط دنیای واقعی را به یک قرارداد هوشمند تبدیل میکنند.
اوراکل های نرم افزاری رایج ترین نوع اوراکل بلاکچین هستند. اوراکلهای نرمافزاری دادهها را از منابع دیجیتالی مانند وبسایتها، سرورها یا پایگاههای داده به بلاکچین ارائه میدهند. دادههای سریعتر مانند نرخ مبادله، تغییرات قیمت و اطلاعات دیگر را میتوان از طریق اوراکلهای نرم افزاری تحویل داد.
اوراکل های متمرکز و غیرمتمرکز
اوراکل را می توان متمرکز نامید اگر یک فرد یا گروه واحد تمام منابع اطلاعاتی و اقدامات خود را تنظیم کند. اوراکل متمرکز توسط یک نهاد واحد مدیریت میشود و به عنوان تنها منبع داده قرارداد هوشمند عمل میکند. استفاده از تنها یک منبع اطلاعاتی میتواند خطرناک باشد زیرا اثربخشی قرارداد صرفاً به نهاد مسئول اوراکل بستگی دارد و مستقیماً بر قرارداد هوشمند تأثیر میگذارد. مشکل اساسی با اوراکل های متمرکز این است که قراردادها را در برابر حملات و ضعف ها آسیب پذیرتر میکند و یک عامل مخرب میتواند به کل سیستم آسیب برساند. یک اوراکل متمرکز میتواند هم به نهاد کنترل کننده و هم به تنها منبع اطلاعات اشاره داشته باشد. اوراکل همچنین در صورتی متمرکز است که فقط داده ها را از یک منبع جمع آوری کند. درجاتی از تمرکز در اکثر اوراکل های بلاکچین اجتناب ناپذیر است.
تمرکززدایی میتواند برخی از خطرات اوراکلها را کاهش دهد. با این حال، پیاده سازی تمرکززدایی در اوراکل میتواند چالش برانگیز باشد. اوراکلهای غیرمتمرکز به چندین شرکتکننده در شبکه نیاز دارند تا قبل از ایجاد قراردادهای هوشمند به توافق برسند و همچنین میتوانند از داشتن منابع دادههای مختلف بهره ببرند. برخی از اهداف اوراکلهای غیرمتمرکز مشابه اهداف بلاکچین های عمومی است. آنها اطلاعات تحویل داده شده به قراردادهای هوشمند را با عدم وابستگی به یک منبع خاص قابل اعتمادتر میکنند. قرارداد هوشمند برای ارزیابی اعتبار و صحت دادهها با چندین اوراکل مشارکت میکند. به همین دلیل است که اوراکلهای غیرمتمرکز به عنوان اوراکلهای اجماع نیز شناخته میشوند.
بیشتر بخوانید: الگورریتم اثبات کار بیت کوین چیست؟
اوراکلهای انسانی
افراد با دانش تخصصی در یک بخش خاص گاهی اوقات میتوانند به عنوان اوراکل عمل کنند. آنها ممکن است اطلاعات را از منابع مختلف جمع آوری کنند، مشروعیت آن را بررسی کنند و آن را به قراردادهای هوشمند تبدیل کنند. اوراکل های انسانی میتوانند اطلاعات را در سطح بسیار دقیقتری تأیید کنند، بنابراین میتوانند بسیار مفید باشند. از آنجایی که اوراکلهای انسانی میتوانند از فناوری رمزنگاری برای تأیید هویت خود استفاده کنند، احتمال کلاهبرداری، دستکاری و جعل هویت کاهش مییابد.
اوراکل های خاص قرارداد
بسیاری از اوراکلها برای مدیریت اقدامات تکراری و جریانهای مداوم دادهها تنظیم شدهاند، اما اوراکلهای ویژه قرارداد به طور خاص برای مدیریت یک قرارداد هوشمند طراحی شدهاند. آنها می توانند در موقعیتهایی مانند تکمیل یک قرارداد واقعی با صندوقهای بلاکچین مفید باشند. با این حال، تنظیم آنها می تواند کمی خسته کننده باشد. اگر توسعهدهنده قصد دارد قراردادهای هوشمند متعددی را مستقر کند، لازم است اوراکلهای مختلف مخصوص قرارداد بسازد.
بیشتر بخوانید: شبکه انتقال ارز دیجیتال چیست؟
اوراکل های محاسباتی
ما تا به حال در مورد اوراکلها از نظر جستجو و ارائه داده صحبت کردهایم که به عنوان اوراکل حامل داده یا اوراکل خودکار شناخته میشوند. با این حال، اوراکل ها را می توان برای انجام هر راه حل محاسباتی دلخواه (خارج از زنجیره) مورد استفاده قرار داد که با توجه به محدودیت گاز و هزینه محاسباتی بسیار بالا، سودمند هستند. یک اوراکل محاسباتی معمولاً دادهها را از زنجیره بلوکی دریافت میکند، آنها را خارج از زنجیره محاسبه میکند و سپس راهحل را دوباره به زنجیره بلوکی وارد میکند. به عنوان مثال، برای تخمین بازده یک قرارداد اوراق قرضه، میتوان از یک اوراکل محاسباتی برای انجام یک مسئله رگرسیونی پیچیده استفاده کرد.
چه برنامههایی از اوراکل استفاده میکنند؟
اوراکلها در نقش خود به عنوان پلی بین بلاکچین و دادههای خارج از زنجیره، کاربردهای زیادی دارند. اوراکلها پتانسیل ایجاد تغییر در نحوه اداره بسیاری از صنایع مرتبط با بلاکچین را دارند که در این بخش به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
دیفای (DeFi)
اوراکلها برای هر سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) یک جزء کاملا حیاتی هستند. دیفای متمرکز بر ارائه خدمات مالی بدون اجازه دادن به هیچ موسسه برای نظارت است. برای انجام این کار، بلاکچینها باید با اطلاعات خارج از شبکه خود تعامل داشته باشند. اوراکلهای بلاکچین استفاده از فناوری رمزنگاری را برای همه چیز ممکن میکند. برای مثال انجام کارهایی مانند پرداخت برای یک کالا یا جستجوی وام.
برنامههای غیرمتمرکز (DApps)
برنامههای غیر متمرکز (DApps) نرم افزارهای مفیدی هستند که به کاربر معمولی که دانش فنی کمی دارد اجازه میدهند تا با بلاکچین تعامل داشته باشند. شما میتوانید از DApps برای همه چیز از محصولات بیمه گرفته تا بازارهای مالی و رسانه های اجتماعی استفاده کنید. اوراکلها به گسترش قابلیتهای DAppها را کمک میکنند.
توکنهای غیر قابل تعویض (NFT)
همانطور که NFTها رایجتر میشوند، چالشهای مرتبط با پیوند آنها با خارج از زنجیره وجود دارد. علاقه مندان به توکنهای غیرقابل تعویض(NFT) از بلاکچین برای ثبت داراییها و معامله آنها استفاده می کنند. با این حال، زمانی که میخواهند از دادههای خارج از زنجیره استفاده کنند، ممکن است با مشکل مواجه شوند. اوراکلها ایجاد NFTهای مرتبط با برخی رویدادهای دنیای واقعی را بسیار سریع تر میکنند.
مزایا و معایب اوراکل ارز دیجیتال چیست؟
اوراکلهای بلاکچین دارای مزایای زیادی هستند. در اینجا چند مورد از دلایل اصلی محبوب شدن اوراکلهای بلاکچین آورده شده است.
قابلیتهای اضافی
همانطور که ذکر شد، مزیت اصلی اوراکل بلاکچین این است که بلاکچین را به دنیای خارج متصل میکند. به جای اینکه بلاکچین به یک شبکه محدود شود، اوراکل به آن اجازه میدهد تا با دادههای خارجی تعامل داشته باشد. بنابراین، میتوانید از بلاکچین برای فعالیتهای روزمره مانند خرید، فروش و سرمایه گذاری استفاده کنید. همه این قابلیتهای اضافی دلیل اصلی این است که بسیاری از مردم شروع به استفاده از اوراکل میکنند. اوراکلها استفاده از بلاکچین را برای ایجاد DApps و NFT آسان میکنند.
انعطاف پذیری
از آنجایی که اوراکلها در سبکهای بسیاری عرضه میشوند، بی نهایت انعطاف پذیر هستند. شما میتوانید یک اوراکل برای انجام هر کاری که میخواهید طراحی کنید. بسته به نیاز شما، اوراکل میتواند یک عمل را تکرار کند یا فقط یک بار آن را انجام دهد. این انعطاف پذیری بخش بزرگی از محبوبیت اوراکلها است. شما میتوانید آنها را در موقعیتهای مختلف استفاده کنید و به راحتی آنها را مطابق با نیازهای خود تنظیم کنید.
صرفه جویی در زمان و تلاش
مزیت بزرگ اوراکلها این است که شما به صورت دستی تراکنشهای روی بلاکچین را انجام نمیدهید و میتوانید به اوراکلها اجازه دهید کارها را برای شما انجام دهند. این اساساً اوراکلها را به شکلی آزاد از اتوماسیون تبدیل میکند. اگرچه آنها نمیتوانند پوزیشنهای پیچیده و ظریف را مدیریت کنند، اما می توانند معاملات ساده را بدون نیاز به نظارت دائمی شما انجام دهند.
اگرچه اوراکلهای بلاکچین راه حلی عالی برای برخی مشکلات هستند، اما نکات منفی نیز وجود دارند که باید نسبت به آنها آگاه باشید.
داده های نادرست=خطاهای بزرگ
به طور کلی، اوراکلهای بلاکچین ایمن هستند. با این حال، اوراکلها فقط به اندازه دادههایی که منتقل میکنند، قابل اعتماد هستند. اگر اوراکل اطلاعات اشتباهی را دریافت کند، میتواند نتایج نامطلوبی به همراه داشته باشد. این آسیبپذیری یک نقطه ضعف بزرگ است که میتواند برای صاحبان اوراکل هزینه زیادی داشته باشد.
وجود شخص ثالث
اوراکل هرگز مستقیماً در بلاک چین ساخته نمیشود. این یک فرآیند شخص ثالث است که کاربر را ملزم میکند تا با یک ارائهدهنده کار کند که آنها را به بلاکچین متصل میکند. افزودن این نوع واسطه ها میتواند مشکلاتی را در تمرکز ایجاد کند. تمام هدف تمرکززدایی این است که قدرت را مستقیماً در دست کاربران قرار دهد، اما بیشتر اوراکلها توسط نهادهای منفرد اداره میشوند. به عنوان مثال، اگر Chainlink، بزرگترین ارائه دهنده اوراکلهای بلاک چین، توسط یک موسسه مالی خریداری شود، چه اتفاقی می افتد؟ کاربران میتوانند با انتخاب اوراکلهای قابل اعتماد و کار با ارائه دهندگان اوراکل غیرمتمرکز این خطرات را کاهش دهند.
معرفی پروژههای برتر اوراکل
در چند سال پس از معرفی، اوراکلهای بلاکچین در بسیاری از پروژههای موفق شرکت داشتهاند.
اوگور (Augur)
Augur یک پلتفرم پیشبینی و شرط بندی مبتنی بر اتریوم است که به کاربران اجازه میدهد بازاری برای هر مفهومی ایجاد کنند. مردم میتوانند روی این پلتفرم شرط بندی کنند و در صورت درست بودن، فوراً وجوه جوایز خود را دریافت کنند. اوگور اغلب برای مواردی مانند بازیهای ورزشی و نتایج سیاسی استفاده میشود و به کاربران اطمینان میدهند که پرداخت ها به موقع انجام میشود.
رپد بیت کوین (Wrapped Bitcoin)
رپد بیت کوین یک توکن ERC-20 است که از اوراکل برای بررسی کیف پولهای بیت کوین برای توکنهای WBTC استفاده میکند و در صورت وجود هرگونه انحراف، زنجیره را به روز میکند. این کار از وجوه کاربر محافظت میکند و از کاهش ارزش آن جلوگیری میکند. رپد بیت کوین با چین لینک همکاری میکند.
API3
API3 یک پروژه تحت کنترل دائو (DAO) است که بر تقویت ایجاد DApp تمرکز دارد. این به کاربران امکان میدهد تا برای برنامههای غیرمتمرکز API بسازند. عملکرد این APIهای مبتنی بر بلاکچین آسانتر و مقرون به صرفهتر است. برنامه های کاربردی میتوانند به طور یکپارچه با APIهای مبتنی بر وب تعامل داشته باشند، بنابراین به توسعه انواع پروژههای دیگر DeFi کمک میکند.
پروتکل باند (Band Protocol)
Band Protocol پلتفرمی است که اخیراً راه اندازی شدهاست که بر یکپارچه سازی دادههای زنجیرهای متمرکز است. این پروژه از اوراکلها برای کمک به انتقال دادههای خارجی به انواع بلاکچینها استفاده میکند. جالبترین ویژگی آن اتصالات زنجیرهای است که از اوراکل@ها برای ارسال اطلاعات بین بلاکچینهای مختلف استفاده میکند. پروتکل باند به ویژه در ایجاد پلتفرمهای دیفای مبتنی بر گوشیهای هوشمند کاربردی است.
آگوریک (Agoric)
Agoric یک استارت آپ است که در اواخر سال 2021 مورد توجه سرمایه گذاران زیادی قرار گرفت. این بلاکچین منحصر به فرد است زیرا یکی از ضروریترین زبانهای برنامه نویسی، جاوا اسکریپت را در خود جای داده است. آگوریک به کاربران اجازه میدهد تا قراردادهای هوشمند مبتنی بر جاوا اسکریپت ایجاد کنند.
سخن نویسنده:
در این مقاله با ماهیت اوراکل و پروژههای آن آشنا شدید. اگر این مقاله برای شما مفید بود، نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.